Recycled Park: van drijvend plastic afval tot duurzaam groen

Plastic afval is een groot probleem. Enorme drijvende hopen plastic afval in de oceanen, zwerfafval in river, havens en op stranden… Het is treurig makend. Is er überhaupt iets aan te doen? “Ja!” zegt Ramon Knoester volmondig. Met CLEAR RIVERS * haalt hij plastic zwerfafval uit het water en van de kades van de Maas in en om Rotterdam. Zo zorgt hij ervoor dat het plastic de zee en de oceaan niet bereikt, om er vervolgens een drijvend park van te maken in de Rotterdamse Rijnhaven. Daarvan werd de eerste fase op 4 juli 2018 officieel geopend. Dit is het verhaal van een dromer én doener, die in Rotterdam keihard werkt aan een (deel)oplossing voor een wereldwijd probleem.

Je kunt er sip van worden, van de tv-beelden van vissen en vogels die zijn gestorven omdat er zo veel onverteerbaar plastic in hun maag zit, dat er geen ruimte meer is voor voedsel. Helaas komt dit overal over de wereld voor. Gelukkig worden steeds meer mensen zich bewust van dit enorme probleem en begint het tij langzaam te keren. Maar een aantal jaren geleden was dit nog niet zo. ‘Wat voor wereld wil ik doorgeven aan mijn kinderen?’ vroeg Ramon Knoester, architect en initiatiefnemer van het Recycled Park in de Rijnhaven in Rotterdam zich af. ‘Eén zonder het plastic probleem!’ was zijn antwoord.

Plastic probleem in de Rotterdamse Maas

Als ondernemer in Rotterdam zag Ramon met eigen ogen dat het drijfplastic ook in zijn thuisstad een probleem vormde. In de Maas en op de kades langs de rivier – zeker op plekken waar de stroming zorgt voor ophoping – zijn vele petflesjes, dopjes, wegwerpbestek, resten van speelgoed, piepschuim, plastic tasjes en nog veel meer vormen van plastic afval te vinden. “Je hoeft maar langs de rivier te fietsen en je komt het overal tegen. Het is iets dat we niet meer kunnen of mogen negeren.” zegt Ramon.

Aanpakken en samenwerken in Rotterdam

Het besef groeide dat hij iets aan dit probleem wilde doen. “Ik heb nooit de illusie gehad dat ik het wereldwijde plastic probleem wel even zou gaan oplossen. Daar is veel meer voor nodig, op een veel grotere schaal en dat is iets van de lange adem. En gelukkig zijn er inmiddels veel bewonderenswaardige initiatieven, waaronder een aantal heel aansprekende vanuit Nederland. Maar ik wilde er op mijn eigen manier iets aan doen. Het probleem aanpakken, in plaats van erover praten hoe erg het allemaal is. En waar past dat beter dan in mijn eigen stad, Rotterdam!” En zo was het eerste zaadje geplant dat zou leiden tot het Recycled Park. Een lokale aanpak van een globaal probleem.

Plasticvangers

Naast het plastic rapen met de vrijwilligers, ‘oogst’ CLEAR RIVERS op nog een andere manier plastic uit het water van de Nieuwe Maas. Drie speciaal ontwikkelde passieve plasticvangers zijn gedurende een proefperiode van anderhalf jaar ontwikkeld, getest, gemonitord en geoptimaliseerd. Deze plasticvangers vangen het drijfvuil op door gebruik te maken van de aanwezige stroming van het water. Ze houden het drijfvuil vast als de stroming keert. Inmiddels vormen deze plasticvangers een systeem dat goed werkt en effectief plastic verzamelt, ook met de intensieve scheepvaart, getijdewisseling en veranderende windrichtingen. Het doel is om het aantal plasticvangers in de toekomst uit te breiden en op meer plaatsen in te zetten.

Opening en voortzetting

De eerste fase van het Recycled Park (140m2) is in juli 2018 officieel geopend, waarmee een grote stap is gezet. Maar het park en het project zijn verre van klaar, legt Ramon uit. “Het park moet verder gaan groeien en we gaan dus gewoon door met het plastic rapen en afvangen. Ook gaan we verder met het ontwikkelen van de technologie die daarbij komt kijken. Dat doen we hier, maar ook via een satellietproject in Indonesië. Het wereldwijde plastic probleem zullen we niet oplossen, maar we laten wel op lokale en nationale schaal zien dat je er iets aan kunt doen en zo werken we ook aan bewustwording. En mij persoonlijk maakt het trots en dankbaar dat ik dat vanuit mijn stad Rotterdam kan doen.”

Over Recycled Park

Meer duurzame groenvoorzieningen
Het Recycled Park is een initiatief van WHIM architecture en CLEAR RIVERS in samenwerking met de gemeente Rotterdam, Rijkswaterstaat en HEBO maritiemservice. Vanuit de gemeente Rotterdam is er de wens om meer groenvoorzieningen te realiseren. Drijvend groen kan daar een onderdeel van zijn in de vorm van een drijvend park of groene kade. Het plastic in de Nieuwe Maas is nog redelijk vers en daardoor goed te recyclen. Wat de beste wijze van recyclen is, werd onderzocht door de WUR (Wageningen University & Research). HEBO maritiemservice heeft veel ervaring met het verwijderen van plastic afval uit de Rotterdamse Haven. Deze kennis zet de organisatie van het Recycled Park in bij het plaatsen van plasticvangers.

Rotterdam Circulair
De stad Rotterdam heeft haar ambitie uitgesproken op het gebied van de circulaire economie. In 2030 is circulair de maatstaf. Rotterdam wil voorhoedespeler zijn en een ‘levend laboratorium’ waarin de stad experimenteert, pioniert en de successen borgt.

Grootstedelijke gebieden zoals Rotterdam bieden een perfecte kans voor een circulaire economie. Ze beslaan maar een klein deel van het landoppervlak, maar bijna al het grondstoffenverbruik vindt er plaats. Dit wordt nog extra versterkt door de haven, met alle aan- en afvoer en industrieel verbruik van grondstoffen die daar plaatsvindt. Ook het bewust worden over afvalstromen, het verminderen van afval en het anders met afval omgaan behoort tot het circulaire streven.

Meer circulaire initiatieven in Rotterdam

Er gebeurt in Rotterdam al heel veel op circulair gebied, door bedrijven, Rotterdammers en gemeente. Kijk op de website van Rotterdam Circulair voor inspirerende voorbeelden van initiatieven.

* CLEAR RIVERS is een merknaam van Recycled Island Foundation, een in Nederland geregistreerde non-profit organisatie. Tot 2019 opereerde de stichting onder de naam Recycled Island Foundation, sindsdien onder de naam CLEAR RIVERS.

Foto’s: CLEAR RIVERS en Rotterdam Partners.

Mijn favoriete venues (0)